Szlak Warowni Jurajskich

O szlaku:

Szlak Warowni Jurajskich oznaczony kolorem niebieskim jest obecnie ważnym uzupełnieniem pieszego wariantu Szlak Orlich Gniazd, z którym w wielu miejscach wielokrotnie się krzyżuje. Długość szlaku wynosi 152 km a jego przebieg wyznakowany został na trasie Rudawa- Mstów.

Historia powstania:

Szlak Orlich Gniazd założony z początkiem lat 50. XX w. jako główny jurajski szlak nie obejmował wielu ciekawych turystycznie i krajoznawczo miejscowości, obszarów Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Zaczęły powstawać dalsze szlaki, jak Szlak Ostańców Jurajskich z Żarek do Mstowa, Smoleński z Podzamcza do Zarzecza, szlak z Wolbromia do Skały czy Szlak Jaskiniowy z Rudawy do Ojcowa, wytyczony pierwotnie w latach 30. XX w. przez Oddział Krakowski Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego.

W  latach 1970 - 1971 Andrzej Stróżecki, działacz PTTK z Zawiercia, szlaki te, jak również inne nie wymienione, połączył w jeden szlak niebieski, któremu później Julian Zinkow -  autor szeregu przewodników po Jurze, nadał nazwę Szlaku Warowni Jurajskich.

Przebieg Szlaku:

             Szlak w terenie wyznakowany został dwukierunkowo. Poniższy opis zawiera wykaz miejscowości i atrakcji przyjmując kierunek przejścia od miejscowości Rudawa (południowa część Jury) do miejscowości Mstów (północna część Jury).

START: Rudawa

Miejscowości i atrakcje na Szlaku Warowni Jurajskich i w jego pobliżu:

Rudawa (warto   zobaczyć):

- kościół parafialny o wczesnogotyckim prezbiterium

- na trasie w kierunku Ojcowa:

∙ zabytkowy cmentarz parafialny

∙ schron poniemiecki z 1944 r.

- na końcowym   odcinku szlaku prowadzącym w Dolinie  Będkowskiej do stacji kolejowej:

∙ „dom z wieżyczką”

Dolina   Będkowska -jurajska dolina o długości ok. 7 km, częściowo zalesiona. W środkowym jej odcinku występuje szereg  okazałych, górnojurajskich skałek  zboczowych o ciekawych kształtach; w północnej części doliny, ok. 300 m od szlaku znajduje się udostępniona do zwiedzania z przewodnikiem Jaskinia Nietoperzowa - jedna z największych na  Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Długość udostępnionych do zwiedzania korytarzy liczy około 320 m. Wymiary największej Sali dostępnej dla zwiedzających wynoszą 30 m długości, 20 m szerokości oraz 9,5 m wysokości. Nieco dalej, w odległości około 500 m od szlaku znajduje się druga co do wysokości skała na Jurze  - Skałka 502- będąca najwyższym wzniesienie w płd. części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej (512,8 in n.p.m.).

Ojcowski Park Narodowy  - szlak prowadzi Doliną Prądnika stanowiącą oś założenia Parku. Na trasie: Wąwóz  Ciasne Skałki zwieńczony skalną Bramą Krakowską.  W pobliżu szlaku znajdują się jaskinie udostępnione turystycznie: Grota Łokietka oraz Jaskinia Ciemna. Ojców - ruiny zamku z 2 poł. XIV, Ekspozycja Przyrodnicza OPN, drewniane domy i wille z XIX-XX w., drewniana Kaplica „Na Wodzie" wzniesiona w 1901 r. ponad nurtem Prądnika, Grodzisko - Sanktuarium i pustelnia bł. Salomei wzniesione w l. 1677-90 na zrębach XIII-wiecznego klasztoru klarysek.

Skala - miasto o zachowanym dawnym układzie zabudowy. Przy rynku oddalonym nieco od szlaku kościół parafialny z XV w., odbudowany  po pożarach w XVIII w.

Tarnawa -klasycystyczny drewniany  dwór z 1784 r.

Imbramowice    -  barokowy  zespól  kościoła i klasztoru norbertanek z I. 1711-21; kościół o jednolitym, bogatym późnobarokowym  wystroju oraz wyposażeniu; sanktuarium  Męki Pańskiej.

Dolina Dłubni - przełomowy, najbardziej malowniczy odcinek doliny na całej jej kilkudziesięciokilometrowej długości, z szeregiem skałek górnojurajskich  wapieni na zboczach.

Glanów  -dwór z 1786 r. W otoczeniu park krajobrazowy oraz XIX-wieczne  drewniane zabudowania.

Wolbrom - miasto  o zachowanym   układzie  urbanistycznym z małomiasteczkową   zabudową, w  części z XIX w. W pobliżu Rynku barokowy kościół parafialny z przełomu XV/XVI   w.,  przebudowany w 1 pol. XVII w. i XX w. Przy ul. Kościuszki kościół poszpitalny, z 1638 r., drewniany, konstrukcji zrębowej.

Dłużec - drewniany kościół z 2 połowy XVIII w.

Dolina Wodącej  -jurajska dolina z licznymi grupami oryginalnych skał  zboczowych.

Smoleń  - ruiny  zamku Pilcza z 1 pol. XIV w. W otoczeniu rezerwat leśny o pow.4,3 ha chroniący starodrzew bukowy.

Ryczów - w pobliżu szlaku ruiny strażnicy z końca XIV w.

Podzamcze -  ruiny zamku Ogrodzieniec z okresu XIV-XVI w. Pod zamkiem  park miniatur jurajskich zamków.   Na Górze Birów rekonstrukcja średniowiecznego  grodu.

Ogrodzieniec - późnobarokowy  Kościół Przemienienia Pańskiego z XVIII w.

Zawiercie (centrum) - neogotycka kolegiata Bazylika Świętych Piotra i Pawła z lat 1896 -1903. Obok Pałacyk Szymańskiego z 1897  r., obecnie biblioteka oraz Miejska Izba Muzealna. Od  północy zespól  osiedla robotniczego Towarzystwa Akcyjnego Zawiercie z przeł. XIX/XX w. Od południa zabytkowy  cmentarz  z kwaterami poległych  podczas  obu  wojen światowych, obok  zabytkowy cmentarz  żydowski.

Skarżyce - Zawiercie - na terenie ośrodka wypoczynkowego  Morsko Plus pozostałości Zamku Bąkowiec z 2 pol. XIV w.

Podlesice - w okolicy  zespoły jurajskich skał - ostańców, w tym  na  trasie rezerwat przyrody nieożywionej "Góra Zborów" z dostępną do zwiedzania z przewodnikiem Jaskinią Głęboką.

Łutowiec - na skale fragmenty murów  strażnicy z 2 pol.X1V w.

Żarki - pozostałości murów strażnicy w Przewodziszowicach z 2 poł. XIV w.

Ostrężnik – osada leśna z ruinami Zamku Ostrężnik z początku XIV w. W otoczeniu rezerwat leśny o powierzchni 4,1 ha chroniący las bukowo-grabowy porastający zamkowe wzgórze.

Suliszowice - pozostałości strażnicy zapewne z 2 pol. XIV w.                      

Zrębice Drugie - drewniany kościół św. Idziego z 1789 r. o barokowym wyposażeniu.

Zrębice Pierwsze - w kierunku Turowa  zespól betonowych schronów  - jeden z punktów oporu na linii b-1 wybudowanej przez Niemców w 1944 r.

Mstów Wancerzów - zespól klasztorny   kanoników laterańskich:  kościół z lat 1718-1742, później restaurowany, późnobarokowy, o bogatym  wyposażeniu z okresu  budowy, klasztor z 2 pol. XV w.  rozbudowany w  XVIII w. W pobliżu malowniczy przełom  Warty z najdalej na północ wysuniętym  ostańcem jurajskim zwanym Skalą Miłości - tereny rekreacyjne z zalewem Tasarki (kąpielisko, platformy widokowe).

Polecamy szczegółową relację z przejścia Szlakiem Warowni Jurajskich w 2017 roku Państwa Grzegorzek prowadzących bloga www.MyNaSzlaku.pl

 Relacja pod linkiem: https://mynaszlaku.pl/szlak-warowni-jurajskich-opis-przejscia/