info - Śląskie. Informacja Turystyczna Województwa Śl... ...

Wyszukiwarka

Liczba elementów: 173

Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka (CINiBA)

Katowice

Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka to wspólna biblioteka dwóch katowickich uczelni: Uniwersytetu Ekonomicznego i Uniwersytetu Śląskiego. Obok typowej funkcji biblioteki uniwersyteckiej, pełni także rolę miejsca wystaw, spotkań kulturalnych oraz konferencji naukowych. Centrum oferuje: Salę Konferencyjną na 90 osób, Salę Dydaktyczną na 40 osób.

więcej >>

Dodaj do planera

Śląski Ogród Zoologiczny w Chorzowie

Chorzów

Ogród Zoologiczny zlokalizowany jest w Chorzowie na terenie Parku Śląskiego przy Promenadzie gen. Jerzego Ziętka. Pierwszy ogród zoologiczny powstał na Górnym Śląsku w 1898 roku w Bytomiu, a kolejny w Katowicach, w 1946. Podczas budowy Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku podjęto decyzję o utworzeniu jednego, dużego obiektu w Chorzowie. Pierwsze zwierzęta sprowadzono w 1954 roku do prowizorycznego ZOO przy restauracji „Łania”, a oficjalne otwarcie nastąpiło w 1958 roku. Przez lata Ogród stale się rozbudowywał. W 1975 roku na terenie ZOO powstała, pierwsza wówczas w Polsce, Skalna Kotlina Dinozaurów. Zrekonstruowano tu 16 naturalnej wielkości dinozaurów, których szczątki odkryto w latach 1963-71 na Pustyni Gobi. Śląski Ogród Zoologiczny jest jednym z młodszych w Polsce, a jednocześnie jednym z większych pod względem powierzchni i liczby zwierząt. Zajmuje obszar prawie 48 ha, a żyje w nim ponad 300 gatunków świata fauny. Najliczniejszą grupę stanowią ryby (ponad 1200 osobników) i ptaki (ponad 600) - z ciekawszych należy wymienić: puchacze, żurawie, strusie afrykańskie, nandu, flamingi, pelikany. Są też gady, płazy i bezkręgowce. Wśród 76 gatunków ssaków znajdują się m.in. hipopotamy, słonie afrykańskie, nosorożce białe, niedźwiedzie, bizony, tygrysy syberyjskie, różne gatunki antylop, gerezy abisyńskie, mandryle, lemury. ZOO może się pochwalić jedną z większych kolekcji zwierząt afrykańskich. Ogród obsadzony jest cennymi gatunkami drzew i krzewów; dzięki nowoczesnym wybiegom i pawilonom umożliwia oglądanie egzotycznych zwierząt nawet w sezonie zimowym. Ścieżka dydaktyczna z tablicami informacyjnymi zapoznaje z zagadnieniami z zakresu biologii, ekologii i zachowania poszczególnych gatunków. Bezpośredni kontakt z łagodnymi zwierzętami umożliwia najmłodszym Mini ZOO. Ciekawostką architektoniczną jest główna, zabytkowa brama wejściowa z XIX wieku, która została przywieziona ze Świerklańca. To jedna z niewielu pozostałości po zniszczonym pałacu Donnersmarcków.

więcej >>

Nowy cmentarz żydowski w Bytomiu

Bytom

Bytom należy do najstarszych i najbardziej znaczących miast śląskich. Żydzi z pewnością odwiedzali tak ważny gród już w średniowieczu, niewiele natomiast wiadomo o ich osiedlaniu się w mieście. Więcej informacji posiadamy dopiero z XVII wieku. Słychać wówczas o bytomskich Żydach zajmujących się wyszynkiem gorzałki, rzemiosłem szklarskim czy handlem. Pod koniec XVIII wieku ich liczba wzrosła do blisko 150. Wówczas też Żydzi mieli już własny cmentarz, rabina, a wkrótce – bo na początku XIX wieku – wybudowali synagogę. W ciągu XIX stulecia, podczas gwałtownego rozwoju przemysłowego Bytomia, wzrosła też liczba Żydów w mieście. W roku 1885 roku żyło ich tutaj prawie 2300. Byli wśród nich zarówno przedstawiciele biedoty, jak i najbogatsi przedsiębiorcy. Nowy cmentarz żydowski powstał w latach 60. XIX wieku. Działkę, przy dzisiejszej ulicy Piekarskiej, podarował dr Otto Friedlaender. Kirkut utworzono w roku 1866, ale pierwsze pochówki miały miejsce dwa lata później. Około roku 1890 Friedlaenderowie ufundowali dom przedpogrzebowy, utrzymany w stylu neogotyckim. Nekropolia jest ładnie rozplanowana. Na dwie części dzieli ją aleja centralna, od której odchodzą węższe alejki. Cmentarz zajmuje niewielką powierzchnię 1,2 ha. Dokładna inwentaryzacja doliczyła się istnienia 1474 grobów. Dominują, oczywiście, nagrobki w kształcie typowych macew, jest również sporo obelisków. Podaje się liczbę około 800 zachowanych nagrobków. Najczęściej wykonane zostały z piaskowca, ale występują także granitowe i z kamienia wapiennego. Inskrypcje stworzono w językach hebrajskim i niemieckim. Na cmentarzu pochowano przedstawicieli najznakomitszych rodów bytomskich Żydów, chociażby Friedlaenderów czy Loewich. W latach 60. ubiegłego stulecia stworzono lapidarium z nagrobkami pochodzącymi ze starego kirkutu. Pomnikiem uczczono Żydów holenderskich - ofiary pracy przymusowej na Śląsku w czasie II wojny światowej. Cmentarz jest otoczony murem. W jego linii znajdują się dom przedpogrzebowy oraz dom mieszkalny opiekuna nekropolii.

więcej >>

Stary cmentarz żydowski w Gliwicach

Gliwice

Żydzi w Gliwicach z początku byli nieliczni, z czasem jednak ich liczba wzrosła, podobnie jak pozycja społeczna. Pierwsza informacja źródłowa o ich obecności w mieście pochodzi z końca XVII wieku. W 1698 roku ochrzciła się mianowicie osiemnastoletnia Żydówka Anna Maria Renata. W następnym stuleciu mieszkało tutaj już kilka rodzin wyznania mojżeszowego, które zajmowały się m.in. wyszynkiem. Po przejściu Śląska we władanie Królestwa Prus, wszystkim Żydom nakazano początkowo osiedlić się na wschód od Odry i to wyłącznie na terenach wiejskich. Rozporządzenie to wkrótce zmieniono i za pożądane miejsce osiedleńcze uznano śląskie miasta. Sytuacja pruskich Żydów zmieniła się diametralnie w 1812 roku, kiedy to wydano edykt emancypacyjny. W roku 1812 stanęła pierwsza synagoga w Gliwicach. Po trzech latach założono cmentarz. W mieście mieszkało wtedy niespełna 200 osób narodowości żydowskiej. Z czasem wśród nich było coraz więcej urzędników, inżynierów, czy wreszcie przedsiębiorców. Cmentarz umiejscowiono na nieco ponad półhektarowej parceli, nabytej jeszcze pod koniec XVIII wieku. Ostatni pochówek odbył się w 1937 roku. Do tego czasu pochowano tutaj około 1400 zmarłych, zachowało się natomiast około 500 nagrobków. Większość z nich to macewy, wykonane z piaskowca i przez to silnie zniszczone. Najstarsze pochodzą z lat 20. XIX wieku. Inskrypcje wykonano po hebrajsku i po niemiecku. Uwagę zwraca grobowiec rodziny Meyerów z 1900 r. w formie nawiązującej do tradycyjnego ohelu. Najbardziej znanymi osobami pochowanymi „Na Piasku” są przedstawiciele rodziny Troplowitz, z której wywodził się Oscar Troplowitz, twórca receptury kremu „Nivea”. Leży tu także rodzeństwo Edyty Stein, znanej bardziej jako św. Teresa od Krzyża. Przy głównym wejściu na cmentarz znajdują się ruiny domu przedpogrzebowego. Nekropolię ostatecznie zamknięto w 1953 roku. Nowy cmentarz żydowski w Gliwicach założono na początku XX wieku.

więcej >>

Szlak Kultury Żydowskiej w Żarkach

Żarki

Szlak Kultury Żydowskiej w Żarkach powstał staraniem wojewódzkich i miejsko-gminnych władz samorządowych. Opowiada o historii miejscowych Żydów oraz miejscach z nimi związanych. Punkt startu ulokowano przy ul. Koziegłowskiej, w sąsiedztwie Urzędu Miasta i Gminy Żarki. Tutaj odnajdziemy pierwszą polsko-angielską tablicę informacyjną. Mówi ona o początkach miejscowości oraz osiedlaniu się w niej ludności żydowskiej. Dowiemy się m.in., że pierwsi Żydzi zamieszkali w Żarkach już w XVII wieku, szybko zorganizowali tutaj własną gminę, a ich liczba w drugiej połowie XIX wieku przekraczała 60 procent ogółu mieszkańców. Pierwszy przystanek przewidziano przy ul. Częstochowskiej 49. W kamienicy pod tym adresem podczas II wojny światowej rodzina Płaczków ukrywała Eli Zborowskiego. Po wojnie została uhonorowana tytułem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Następnym miejscem pamięci jest plac przy ul. Górki, gdzie kiedyś znajdował się tzw. Stary Kirkut. Z tablicy dowiemy się m.in. o tradycjach pogrzebowych polskich Żydów. Nieco dalej, przy ul. Polnej, umieszczono trzecią tablicę informacyjną – tym razem poświęcono ją kirkutowi na Kierkowie. Zachowało się na nim około 900 macew z XIX i XX wieku. Kolejny przystanek zaplanowano w pobliżu budynku domu kultury, przed wojną bowiem służył on Żydom jako synagoga. Przystanek piąty przybliża nam życie codzienne ludności żydowskiej w ich domach i zakładach rzemieślniczych, ulokowanych na przyrynkowych uliczkach. Tablica końcowa to zarazem ostatni rozdział historii miejscowych Żydów – getto w domach przy Starym Rynku i śmierć w Treblince lub w masowych egzekucjach. Organizatorzy szacują, że przejście całego szlaku powinno zająć do 1,5 godziny.

więcej >>

Pałac w Rajczy

Rajcza

Pierwsze informacje źródłowe o Rajczy pochodzą z XVII wieku. Jednak prawdopodobnie już od wieku XVI istniało tutaj osadnictwo pasterskie. Kiedy właścicielami Rajczy byli Wielopolscy, w 1674 roku zbudowano we wsi pierwszy, drewniany kościół. Na początku XIX wieku w jej posiadanie weszli Siemońscy. To właśnie oni przyczynili się do rozwoju wsi i wznieśli zabudowania dworskie. W latach 40. XIX wieku Anastazy Siemoński uruchomił w Rajczy hutę, zwaną gwarowo „hamrami”. W tym samym czasie postawił też obok swoją rezydencję – jednokondygnacyjny dwór z alkierzami po bokach. Przy pałacu zaś założył obszerny, 30-hektarowy park. W 1854 roku Rajczę nabyła włoska rodzina Primavesich, wyjątkowo dobrze ustosunkowana na dworze cesarskim w Wiedniu, posiadająca ponadto bank i wiele zakładów przemysłowych w różnych krajach cesarstwa. Oni również przyłożyli rękę do modernizacji dworu, dodając mu elementy neogotyckie. Po 40 latach Primavesi sprzedali Rajczę Lubomirskim. I właśnie książę Władysław Lubomirski nadał pałacowi w latach 1895-96 ostateczny wygląd. Między innymi dobudował drugą kondygnację, a ryzality po bokach wejścia głównego zwieńczył szczytami z charakterystycznymi dla neorenesansu północnego spływami. Pośrodku elewacji południowej znajduje się wieża z bramą wejściową oraz loggią przykrytą trzyspadowym dachem. W latach świetności w pałacu było 26 pokoi mieszkalnych ozdobionych dekoracją stiukową. Bywali w nich znani artyści - goście księcia Lubomirskiego - m.in. Karol Szymanowski, Grzegorz Fitelberg czy Ludomir Różycki. W latach 1914-1916 pałac należał do Habsburgów, którzy podczas wojny przekazali go na cele szpitalne. Funkcje te pełni do dziś - obecnie jako Zakład Opiekńczo-Leczniczy. W parku przypałacowym odnajdziemy piękne pomnikowe lipy, dęby, sosny wejmutki, wiązy górskie czy jawory.

więcej >>